كاني ها: ذرات تشكيل دهنده سنگها را كاني گويند

انواع كاني ها از نظر طريقه بوجود آمدن:

1- كاني هاي اوليه

 2- كاني هاي ثانويه

الف: كاني هاي اوليه: كاني هايي هستند كه بر اثر سرد شدن مواد مذاب درون زمين بوجود مي آيند مثل كوارتز – فلدستاپ – ميكا (كاني هاي سيليكاتي) – هماتيت – ليمونيت(كاني هاي آهن دار) – كليست (كاني كلسيم دار)

ب: كاني هاي ثانويه: بر اثر تغيير و تجزيه كاني هاي اوليه بوجود مي آيند مثال كاني رستي (از تجزيه فلدستاپ ها حاصل مي شوند)

شناسايي كاني ها: براي شناسايي كاني ها از خواص آن ها استفاده مي كنند(شكل بلور- سختي-  رنگ گرد كاني- جلا- رسانايي اكتريكي- چگالي)

سختي: ميزان سختي كاني ها با هم متفاوت است سخت ترين انها الماس با درجه 10 و نرمترين آنها تالك با درجه 1 سختي بقيه كاني ها بين درجه 1 تا 10 است.

درجه سختي كاني: ميزان مقاومت آن در برابر خراشيدگي را نشان مي دهد.

جدول موهس درجه سختي كاني ها

ساختار زمين

بشر از دير باز به فكر مطالعه درباره زمين و ساختمان دروني آن بوده است از آنجا كه مطالعه مستقيم اعماق زمين غير ممكن است بيش تر مطالعات درباره زمين به روش غير مستقيم است.

عميق ترين چاهي كه جهت مطالعه مستقيم حفر شده است در شوروي سابق حدود 13 كيلومتر است در صورتي كه شعاع كره زمين در حدود 6400 كيلومتر است

رههاي مطالعه غير مستقيم زمين:

 آتشفشانها – چشمه هاي آب گرم – امواج زلزله – سنگهايي كه از ساير نقاط منظومه شمسي به زمين رسيده اند.

لايه هاي زمين:

   - هسته

   - گوشته

   - پوسته

فيزيك فصل 4 – گرما

گرما:

 صورتي از انرژي است كه در اثر اختلاف دما از جسم گرم به جسم سرد منتفل مي شود.
واحدا اندازه گيري گرما ژول (J) است ولي از واحدهاي ديگر چون كالري (Cal) و كيلوكالري(Kcal) نيز استفاده مي شود.

تعريف كالري:

 مقداري گرمايي است كه به يك گرم از جسم داده مي شود تا دماي آن 1⁰C افزايش يابد.

نكته: هر كيلو كالري برابر 1000 كالري است. 1kcal=1000cal
نكته: هر كالري معادل 18/4 ژول مي باشد.

انرژي دروني:

 به مجموعه ي انرژي هاي ذرات سازنده ي هر ماده انرژي دروني آن ماده مي گويند.

عوامل موثر بر انرژي دروني:
1- تعداد ذرات سازنده ي هر ماده.

2-   

نكته1: هر چه ذرات سازنده ي يك ماده بيش تر و انرژي هر ذره ي آن زيادتر باشد، انرژي دروني آن ماده بيش تر است.
نكته2: انرژي پتانسيل هر يك از ذرات سازنده ي هر ماده در اثر نيرويي است كه از طرف ذرات اطراف به آن وارد مي شود، به وجود مي آيد.

اثرات گرما:
1- تغيير ماده:

 گرما مي تواند دماي اجسام را تغيير دهد يعني باعث افزايش دماي اجسام مي گردد.

2- انبساط و انقباض(تغيير طول، سطح و حجم):

 گرما(غير از موارد استثنايي) باعث حجم اجسام مي شود. يعني باعث مي شود حجم جسم بيش تر شود.

3- تغيير حالت:

 گرما مي تواند سبب تغيير حالت اجسام شود.

فيزيك فصل 3 - موج

آونگ درحال نوسان
به حركت هاي رفت و برگشتي، مثل حركت آونگ، حركت نوساني مي گويند.
جسم در حال نوسان را نوسانگر مي گويند.

دوره يا زمان يك نوسان: در حركت نوساني به مدت زماني كه طول مي كشد تا نوسانگر يك نوسان كامل انجام مي دهد، دوره مي گوييم.

دوره را با نماد T نشان داده مي شود.

يكاي اندازه گيري دوره: ثانيه (S).
نكته: هر چه نوسانگر تندتر نوسان كند، زمان هر نوسان آن كوتاه تر مي شود.
بسامد: به تعداد نوسان هايي كه يك نوسانگر در مدت يك ثانيه انجام مي دهد، بسامد يا فركانس مي گويند.
بسامد را با نماد f نشان مي دهند.

يكاي اندازه گيري: هرتز (Hz)
نكته: هر چه نوسانگري تندتر نوسان كند، زمان هر نوسان كم تر و بسامد آن بيش تر مي شود.
رابطه ي بين دوره و بسامد: دوره و بسامد در حركت نوسان ساده، وارون يكديگرند.

نكته 1: دوره ي نوسان آونگ ساده: زمان يك نوسان كامل در آونگ ساده بستگي به طول آونگ و شتاب جاذبه در محل دارد.

نكته 2: دوره نوسان دستگاه وزنه – فنر
دوره نوسان وزنه متصل به فنر به جرم وزنه وجنس فنر و ساختمان آن بستگي دارد.

m= جرم وزنه
k= ثابت فنر- ( به جنس فنر بستگي دارد )

 

1- الف) کدام یک از تغییرات زیر، تغییر گرماگیر است؟

 1) انجماد آهن مذاب             2) زنگ زدن آهن           

     3)انفجار دینامیت                 4) پختن گوشت

ب) از نشانه های شیمیایی واکنش جوش شیرین و سرکه است؟

  1)تغییر رنگ              2)به وجود آمدن نور           

         3) تشکیل گاز                     4)تغییر بوی ماده

2- با توجه به کلمات داخل پرانتز،جملات علمی داده شده را کامل کنید.

الف) به واکنش یک ماده با  ................ ،اکسایش می‌گویند. (سوخت – اکسیژن – گرما )

ب) هنگام سوختن شمع، نور و گرما و...................... آزاد می شود. (بخار آب – اکسیژن– پارافین مذاب )

3- درعبارات زیر غلط علمی وجود دارد،زیر آن ها خط کشیده و صحیح آنها را بنویسید.(فعل جمله را تغییر ندهید)

الف) انتوان لاووازیه ، عامل سوختن مواد را کربن دی اکسید هوا می دانست.       

ب) امپدوکلس گفت: سنگ فلوژیستون ندارد بنابراین نمی سوزد.

4- آزمایشی طراحی کنید که به کمک آن بتوان وجود نشاسته را در مواد غذایی تشخیص داد.

5- متن زیر را به دقت خوانده و به پرسش های زیر پاسخ دهید.

((معلم علوم در آزمایشگاه ، 80 گرم آهن و 40 گرم گوگرد باهم حرارت داد و ماده آهن سولفید بدست آوردبه کمک ترازو  جرم آهن سولفید را اندازه گرفت.))

 الف : معادله نوشتاری واکنش را بنویسید ؟

 ب: واکنش دهنده(واکنش گر) و فرآورده را مشخص نمایید؟

 ج) به نظر شما جرم آهن سولفید چقدر است؟دلیل بیاورید؟